Zodiak..

Salamlar hər birinizə 🙂 Bu dəfə astrologiya bölməsi üzrə yazdığım ilk məqaləni təqdim edirəm..Bu gün zodiaklardan danışacağıq..

“Zodiak“sözünün anlamına nəzər yetirək..Bu söz yunan mənşəli olub “yaşam çevrəsi“,“canlı varlıqların çevrəsi“deməkdir.Sözün hərfi mənasını izah etdik,indi isə zodiakın hansı anlamda işləndiyini deyək..

Bürclər qurşağı olan zodiak 30 ar dərəcəlik 12 bürcdən ibarətdir.Həyatı təşkil etmək, zamanı təyin etmək kimi göyüzünün xəritəsini çəkmək səyləri bildiyimiz kimi e.ə.2000-ə dayanır.Babildə Günəşin göyüzündə izlədiyi yol ilk olaraq 3 yerə bölünmüşdür.Bunlar Anunun,Enlilin və Eanın yollarıdır..

Göyüzünün ilk bölünüşü dekanlara və sıralanmış ulduzlara görə edilmişdir.Misirlilər, babillilər e.ə.2000-dən əvvəl kiçik dəyişikliklərlə bunu istifadə etmişlər.Babillilərdə 36 önəmli ulduz var idi.Misirlilərdə gün 36-ya bölünürdü.Yunanlılar nə etdilər? Bu rəqəmi ikiyə vurmuş,72 ulduz sırası siyahıya almışlar.E.ə.700-də babillilər 18 ulduzlu zodiak qurşağını istifadə etməyə başlamışlar..

M.ö.500-ə qədər zodiak ulduzları 12-yə endirildi.Günəşə görə düşünülən (solar) , zodiakın ara-sıra Aya görə düşünülən (lunar) zodiak da istifadə etmişlər.Ərəblər,çinlilər ay aralıqlarından istifadə etmişlər.

Ulduzların biçimləri və çeşidliliyi səbəbi ilə zamanı təyin etmək və ulduzların mövqelərini dərhal bildirmək çətin olduğu üçün e.ə.500-400 arasında iranlı astronomlar 12 bərabər olmayan ulduzu 12 bərabər,30 dərəcəlik bürc olaraq təyin etmişdirlər.12 bürc 12 ayla rastlaşdırılmış,Günəşin və planetlərin bu bürclərə keçişi əvvəlcədən bilinmişdir.

Bütöv ulduzlara görə bölünən bu sideral (ulduz) zodiakın ara-sıra mövsümlərə görə bölünən tropik zodiakda istifadə edilmişdir.Tropik zodiak Qoçdan,21 martda olduğu nöqtədən başlayan,mövsümlərə görə təyin edilmiş zodiakdır.Əslində sideral və tropikal zodiaklar o dönəmlərdə eyni nöqtələrdə imiş.

Son olaraq m.ö.221-də toqquşmuşlar.Ancaq baharda Qoç nöqtəsinin sideral zodiakla 72 ildə 1 dərəcə geriləməsi səbəbilə ayrılmağa başlamışlar.İndi bahar nöqtəsi haradadır? İndi o sideral zodiakda 5 dərəcəyə yaxın bir yüksəklikdə Balıqda yerləşir.

E.ə.100-cü illərdə Ptolomey hazırladığı astronomik kitabda (Almagest) və astroloji kitabda (Tetrabiblos) tropikal zodiakı istifadə etdiyi və bu kitablar yüzillər boyu astronomiyada hakim olduğu üçün özəlliklə Qərbdə sideral zodiak ortadan qalxmış,yerini tropikal zodiak almışdır.

Günümüzdə bu zodiaklardan hər ikisi istifadə edilməkdədir.Sideral zodiak xüsusilə hind astrologiyasında,tropikal zodiak isə Qərb astrologiyasında rəğbət görməkdədir.Şəxsiyyət təhlilində tropikal zodiakın,uzaqgörənlikdə sideral zodiakın daha sağlam olduğunu söyləyən astroloqlar var.Ancaq Qərb astrologiyasının uzaqgörənliyində istifadə edilən müasir texnikaları da olduqca güclüdür.

Müəllif : Barış İlhan – “Astroloji dersleri“

Tərcümə etdi : Fəridə Həmidzadə