Türkiyə türklərinin etnoqrafiyası. (2-ci dərs)

Get more stuff like this

Subscribe to our mailing list and get interesting stuff and updates to your email inbox.

Thank you for subscribing.

Something went wrong.

Hər zaman öz tarixi, etnoqrafiyası, mədəniyyəti ilə diqqət mərkəzində olan ölkələrdən biri də soykökümüz bir olan,tarixi taleyin bizi qonşu etdiyi qardaş ölkə Türkiyədir. Müasir Türkiyə Cümhuriyyətinin tarixi oğuz-səlcuq türklərinin bu ərazidə yerləşməsindən sonra başlayır.Səlcuqların ərazini məskunlaşdırmasından sonra Osmanlının bir neçə əsrlik cahangirliyi və daha sonra TC-nin yaranması və öz kimliyini,mədəniyyətini bütün dünyaya tanıtması hər kəsə məlumdur.

“Türkiyənin özünəməxsusluğu nədir?“deyə soruşsanız deyə bilərik ki, onun özünəməxsusluqlarından biri 2 qitədə yerləşməsidir.Bundan daha böyük özünəməxsusluq? 🙂 Avropa hissəsi Şərqi Frakiya və ya Rumeli,Asiya hissəsi isə Anadolu adlanan bu ölkəni Egey dənizi, Bosfor və Dardanel boğazları ayırır. Dağlıq ölkə olan Türkiyə təbii ehtiyatlarla o qədər də zəngin deyildir.

Rəsmi dili türk dili olan ölkədə rəsmi olaraq İstanbul şivəsi əsas alınmışdır.Türk dilləri qrupunun bir bölməsi olan oğuz qoluna daxil olan bu dilin bizim türkcəmizlə çox oxşar olduğu hər birimizə məlumdur.Hal-hazırda 76 milyondan çox insan bu dildə danışmaqdadır.

İndi isə gəlin,Türkiyə türklərinin məişət həyatı ilə daha yaxından tanış olaq..

Regionun ən əsas ölkələrindən biri olan Türkiyənin etnoqrafiyasının mühüm hissəsini onun geyim mədəniyyəti ilə bağlıdır. Qadın geyimləri qumaşdan hazırlanan enli,yaxasız öndən düyməli olan köynək, beldən topuğadək olan və müxtəlif ornamentlərlə bəzədilən şalvardan, “zıbın“ adlanan çəpkəndən, şalvarın üstündən bağlanılan “kuşak“dan və s. ibarətdir. Bundan əlavə,müxtəlif motivlərlə bəzədilən corab,qırmızı fəs üzərinə “çeki”adı verilən işləməli örtük taxılır. Kişi geyimləri isə “efe“, “kızan“ və “zeybek“kimi geyim nümunələri ilə tanınır.Baş geyimi olaraq “fəs“,onun üzərinə tünd rəngli sarıq bağlanır.Çəpkən və onun üzərindən qolsuz “cəmadən“ adlanan geyim istifadə edilir.Bol qumaşlı, kənarları işli, geniş və qısa bir şalvar geyinilir. Bu şalvar, diz qapağı altınadək uzanır.Ayaqdaa “tozluk” ilə “dizlik” istifadə edilir. 

Türkiyənin mətbəxi çoxçeşidliliyi və özünəməxsus ləzzəti ilə seçilməkdədir. Milli mətbəxə nəzər saldıqda quru fasülyə,mantı,börek,çiy köfte və s. yeməkləri və əlbəttə ki,plov,kabab, dolma kimi ənənəvi yeməkləri görə bilərik. 🙂

Türkiyənin rəqsləri də digər ölkələrinkindən fərqlənir. Zeybek, halay, horon,hora,bengi, mengi oyunları özəl günlərdə sərgilənməkdədir.

Sənaye-aqrar ölkəsi olan Türkiyədə həm emaledici sənaye yüksək inkişaf yolu keçir,həm də kənd təsərrüfatı əlverişli şəraiti ilə seçilir. Əkinçilik, heyvandarlıq inkişaf etmişdir.

Türkiyədə keçirilən bayramlardan bəhs edərkən Yeni il, Milli suverenlik və Uşaq bayramı, Zəfər bayramı, Respublika bayramı, Ramazan və Qurban bayramı kimi günlərin adını çəkə bilərik.

Türkiyə özünün mədəniyyəti ilə də seçilir.Türk ədibləri,musiqiçilər dünyaca məşhur olmaqla yanaşı,ölkələrinə turist axınının güclənməsində də mühüm rol oynayırlar. İstanbul,İzmir, Ankara kimi böyük və mühüm şəhərlərə malik olan Türkiyədə müxtəlif məbədlər,camilər, məscidlər,qalalar və s.vardır. Bunlardan Ayasofya,Sultan Əhməd kimi camilər, Topqapı muzeyi,Qalata abidəsi,Anıt kabir kimi abidələrin adını çəkə bilərik. Və..möhtəşəm Kapadokiya .. Bilirsiniz,bu ərazinin yadplanetlilər tərəfindən salındığı güman edilir?! Bir gün yolunuz düşsə mütləq Kapadokiyaya səyahət edin..

Ümumiyyətlə,bizim bu qədər əlverişli bir mövqedə yerləşməyimiz bəlkə də tarixi taleyin bizim üçün ən böyük hədiyyəsidir.Məqaləni hazırlayarkən bir daha bunu dərk və hiss etmiş olduq.. Ümid edirik ki,sizin üçün faydalı olmağı bacarırıq. Məqaləni oxuduqdan sonra fikirlərinizi bölüşə və növbəti dərsimizin hansı xalqa həsr olunmağını istədiyinizi bildirə bilərsiniz. 🙂

 

BIR CAVAB BURAXIN

Rəyinizi daxil edin
Adınızı daxil edin