Get more stuff like this
Subscribe to our mailing list and get interesting stuff and updates to your email inbox.
Thank you for subscribing.
Something went wrong.
Ərəb xilafətinin zəifləməsi nəticəsində yaranan dövlətlərdən də biri Şəddadilər dövləti idi. X əsrin 70-ci illərində ölkənin şimalında yaranan Şəddadilər əvvəllər Dəbil ətrafında yaşayırmışlar. Salarilərin zəifləməsindən istifadə edən Məhəmməd ibn Şəddad 951-ci ildə Dəbili ələ keçirərək burada əmirliyin əsasını qoymuşdur.Kürdmənşəli olan Məhəmməd ibn Şəddad və onun varislərinin idarə etdiyi bu dövlət tarixdə Şəddadilər adı ilə tanınır. Salarilərin daha da zəiflədiyini görən Şəddadilər 971-ci ildə Gəncəni ələ keçirərək rəsmən Şəddadilər dövlətinin əsasını qoydular.Çox keçmədən Şəddadilər Gəncə ətrafında olan Bərdə,Şəmkir və s.torpaqlarda möhkəmləndilər.
Dövlətin güclənməsini Fəzl ibn Məhəmmədin hakimiyyəti dövründə daha da sezirik.Gəncə ətrafındakı bütün xırda mülkləri aradan qaldırıb mərkəzi hakimiyyəti gücləndirən Fəzl Şəddadilərin ata-baba mülkləri olan Dəbili də dövlətinə birləşdirdi.O həm də gürcülər və xəzərlərə qarşı uğurlu savaşa başladı.Fəzl hakimiyyətdə olduğu zaman Araz çayı üzərində Xudafərin körpüsü (1027) salınmışdır ki,bu abidə şimal və cənub bölgələri arasında iqtisadi və mədəni əlaqələrin genişlənməsində mühüm rol oynadı.Fəzl ibn Məhəmmədin hakimiyyəti zamanı Şəddadilərlə Şirvanşahlar arasında da sıx əlaqə yaranmışdır.Hər iki sülalə arasında qohumluq əlaqəsi var idi.Şəddadilər cənubda hökmranlıq edən Rəvvadilərlə və Tiflis əmiri Əbülfəzl Cəfər ibn Əli ilə də dostluq edirdilər.
XI əsrin 60-cı illərində Arazdan şimaldakı Azərbaycan torpaqlarında yeni-yeni Oğuz boylarının məskən salması Şəddadilərin hərbi qüdrətini daha da artırdı.Dəbili ələ keçirməyə çalışan Bizans-erməni qoşunlarına 1037-ci ildə ağır zərbə vuruldu.Növbəti ildə Bizans və gürcü birləşmiş qüvvələrinin Tiflis müsəlman əmirliyini aradan qaldırmaq cəhdi də baş tutmadı.Bütün döyüşlərdə oğuzlar fəal idilər.
Dövlət Əbül Əsvar Şavurun dövründə Gürcüstanla və onun müttəfiqi olan Şirvanşahlar ilə müharibələr apardı.Şəddadilərin qüvvətlənməsindən qorxan və bu zaman Cəfərilərin idarə etdiyi Tiflis əmirliyini tutmağa çalışan gürcü çarı IV Barqat alanlarla ittifaqa girdi.1062-ci ildə alanların Dəryal keçidini aşıb Gürcüstan vasitəsilə Azərbaycana yürüş etməsinə şərait yaratdı.Bu zaman Şavur Gəncənin yadellilərə qarşı müdafiəsini gücləndirdi.Bu məqsədlə onun ətrafına hasar və xəndəklər çəkdirdi,1063-cü ildə şəhərə möhkəm qala qapıları düzəltdirdi.Şəddadilər bu zaman Dəbili əldən verməmək,həmçinin onlardan asılı olan Ani əmirliyini müdafiə etmək üçün ermənilərə və onlara kömək edən Bizans imperiyasına qarşı da uğurla mübarizə aparırdılar.Kiçik Asiyanın şərqində Bizansa qarşı vuruşan Şəddadi qoşunlarının vurucu qüvvəsi oğuz türkləri idi.Bu mübarizədə Şəddadilərin daha qüdrətli müttəfiqi sonralar Səlcuq türkləri oldu.
