Rus dili (43-cü dərs)

Здравствуйте! 🙂 Ümid edirik ki,ötən dəfə frazeoloji birləşmələr barədə olan dərsimiz sizin üçün maraqlı və faydalı oldu. Dərsimizi davam etdiririk. 🙂

Digər frazeoloji birləşmələri nəzərinizə çatdırırıq.

Восьмое чудо света—«Dünyanın səkkizinci möcüzəsi». Çox vaxt nəhəng bir tikintini, qurğunu «dünyanın səkkizinci möcüzəsi» adlandırırlar. Bəs nə üçün ona doqquzuncu, onuncu yox, yalnız «səkkizinci möcüzə» deyirlər? Məsələ burasındadır ki, ən qədim zamanlardan insanlar «dünyanın möcüzələri» hesab edilən yeddi tikili tanıyırdılar. Bunlara aşağıdakılar aid edilirdi:
1.Misir ehramları (piramidaları).
2.Semiramidianın (qədim Babilistanda) asma bağları. 3.Efesdə yunan allahı Artemidanın məbədi.
4.Olimp dağında Zevsin məşhur heykəli.
5.Qədim Qalikarnasda tikilmiş təmtəraqlı sərdabə.
6.Heliosun (günəş allahı) Rodos limanının girəcəyində ucaldılmış mis heykəli.
7.İskəndəriyyədə Faros mayakı.
Bu yeddi möcüzə yer kürəsi xalqları arasında elə geniş şöhrət tapmış, onların düşüncəsinə elə möhkəm daxil olmuşdur ki, hər hansı yeni «möcuzə» səkkizinci sayılır.

Долгий ящик. Коломенск kəndində, çar Aleksey Mixayloviçin sarayının qabağında divara uzun bir yeşik (qutu) vurulmuşdu, buraya adamlar öz ərizə və şikayət məktublarını atırmışlar. Ərizələr boyarların əllərindən keçdiyi üçün çox vaxt yubanardı, cavabları süründürülərdi. İfadənin mənası «süründürməyə salmaq, uzatmaq, get-gələ salmaq»dır.

Загнуть за пояс. Qədim rus adətinə görə, həm kişi, həm də qadın paltarlarında hökmən kəmər olmalıymış. Üst köynəklərinin ətəyini toqqanın altına keçirərmişlər ki, bu, işdə maneçilik törətməsin. Bunu yalnız fəhlələr, usta işçilər edərmişlər. Ifadənin mənası «çaya susuz aparıb susuz gətirmək» və ya «cibinə qoymaq, üstün gəlmək» deməkdir.

Дело—табак. Yedəkçilər suya girəndə öz boyunlarına tənbəkisi olan kisə sarıyarmışlar ki, islanmasın. Elə ki, dərinə düşdülər, su boğaza çatdı, qışqırarmışlar. «Табак! Дело—табак», yəni vəziyyət xarabdır, iş xarabdır».

Гол, как сокол. Bu zərb-məsəldə «sokol» qartal (quş) mənasında deyil, hamar palıd tirdir, divarı deşmək üçün bir alətdir ki, qədimdə düşmənin qala divarlarını sındırardılar. «Сокол» həqiqətən də çılpaq olub, hamar səthində heç bir artıq şey yoxdur. hazırda həmin ifadə «dilənçi kimi lütdür, yolunmuş cücə kimidir» mənasını verir.

Где раки зимуют. Qədim zamanlarda mövhumatçı adamlar xərçəngi sirli heyvan sayırmışlar. Xərçəngin qışlamasını bilmək çox çətin bir iş hesab edilirdi. «Я ему покажу, где раки зимуют» ifadəsi hədə, təhdid kimi işlədilirdi: «elə bir şey göstərərəm ki, onu heç kim bilmir» və ya ifadə «dünyanın altını da bilmək, üstünü də» mənasını verir.

Во всю Ивановскую. Moskvada İvan Velikinin zəng qülləsi (kilsədə) var ki, bayramlarda onun bütün otuz zənginin hamısını səsləndirərdilər. «Во всю Ивановскую кричать» (звонить) dedikdə «car çəkmək, aləmə yaymaq, uça səslə, var gücü ilə qışqırmaq» nəzərdə tutulur.

Yeni sözləri nəzərinizə çatdırırıq :

молоко  –  süd

молочный  –  südlü

море  –  dəniz

морковка  –  kök (tərəvəz)

мост  –  körpü

мочь  –  bacarmaq (ingilis dilindəki “can” kimi)

муж  –  ər,həyat yoldaşı

мужской  –  kişi üçün

мужчина  –  kişi

муха  –  ağcaqanad