Get more stuff like this
Subscribe to our mailing list and get interesting stuff and updates to your email inbox.
Thank you for subscribing.
Something went wrong.
Motivasiya — (motive-oyatmaq,həvəs )problemi beyin fəaliyyətinin fundamental məsələlərinin həllində,xüsusilə ali sinir proseslərinin öyrənilməsində mühüm rol oynayır
Motivləşdirmə- anlayışı çox aspektli və çox istiqamətlidir. Fred Lyutens göstərir ki, ayrı-ayrı müəlliflərin əsərlərində bu anlayış müxtəlif cür ifadə edilir; zərurət, motivlər, məqsədlər, arzu, ehtiras, tələbat, sövqetmə, mükafatlandırma, məramlar. Lakin “motivləşdirmə” latın sözü olub “sövqetmə”, “oyatmaq” mənası verir. Motivasiya; insan münasibətlərinə istiqamət verən ən önəmli faktorlardan biridir. Formasından asılı olmayaraq bütün müəssisələr, qurum və təşkilatların ortaq hədəfi insanların fəaliyyətlərini öz məqsədlərini gerçəkləşdirməyə yönəltməkdir. İşdən asılı olmayaraq nəticə etibarı ilə istənilən məqsəd işin həyata keçirilməsidir. XX əsrin ortalarına qədər motivasiya ancaq psixoloqları sahələrindən birinə cevrilmişdir.Canlı aləmin davranışını müşahidə edən hər kəs şübhəsiz ki,insanın və heyanın xarici mühitdə mü3əyyən obyekti axtarmasına rast gəlmişdir.
İnsanların hədəflərinə necə çatdıqları ilə heç maraqlanmısız?
Bill Geyts kimi sıfırdan böyük şirkətlər quranları, inadkar idmançıları, unudulmaz kəşflərə imza atan onlarla insan tanıyırıq. Bunu necə edirlər? Onları bizdən ayıran nədir?
Ən yuxarıya doğru irəliləmək və hədəfinizə çatmaq üçün belə bir israra sahib olmaq istəyirsiniz? Bunun üçün güclü bir motivasiyaya ehtiyac var. Bəs bu motivasiya nədir?
Motivasiya ən sadə mənası ilə “bir şeyləri etmə arzusu”dur. Motivasiya hərəkətə başlamanız üçün bir qüvvədir. Susadığınızda suya uzanmaq, görünmək üçün gözəl paltarlar almaq, məlumat əldə etmək üçün kitab oxumaq motivasiya sayəsində olur. “Motivləşdirmə” latın sözü olub “sövqetmə”, “oyatmaq” mənası verir. İlk dəfə bu termini A.Şopenqauer öz məqaləsində işlətmişdir.
Motivasiyanın üç əsas hissəsi vardır:
Hərəkətə keçmə (aktivasiya)
Davamlılıq (israr)
Sıxlıq (məşğulluq)
Hərəkətə keçmə (aktivasiya) bir davranışı başlama qərarını bildirir. Məsələn, riyaziyyat fənni ilə məşğul olmaq üçün bir riyaziyyat kursuna hazırlığına yazılmaq….
Davamlılıq (israr) mane ortaya çıxsa da, hədəfə çatmaq üçün səy göstərməyə davam etməkdir. Psixologiya nümunəsindən bir misal gətirək, Universitetə daxil olmaq üçün daha çox zaman və enerji sərf etmək lazımdır.
Son olaraq, sıxlıq (məşğulluq) hədəfi nə qədər coşğulu və güclü olduğunuzdur. Məsələn, bir şagird çox enerji sərf etmədən, başqa biri dərslərdəki müzakirələrə qatılaraq, dərs xaricində araşdırma imkanlarını istifadə edərək, hədəfə nə qədər yaxın getdiyini göstərir.
Motivasiya əsas 2 yerdən ilham alır: daxili və xarici motivasiya
Daxili motivasiya insanın daxilindən qaynaqlanır, şəxsin işindən məmnun olması, həz alması, özü-özünü motivləşdirməsi, düşüncə və davranışlarının cəmini təşkil edir.
Xarici motivasiya insanın ətrafı, çevrəsi və onu daim ruhlandıran insanlardır. Motivasiya uğur qazanmaq istəyən hər bir şəxsin önəmli tələbatlarındandır. Ona görə insanlar öz-özlərini motivasiya edə bilməlidir. Psixoloqların motivasiya üçün təklif etdikləri 9 vərdiş də sizə bu istiqamətdə yardımçı ola bilər.
1 . Səhər tezdən oyanmaq
Uğur qazanmış insanların əksəriyyəti səhər tezdən oyanırlar. Günəşin şəfəqindən öncə oyanan insanlar onların həyatlarının yaxşılığa doğru dəyişildiyini qeyd edirlər. Siz də tez oyanmağa cəhd edin. Və 1-2 aydan sonra sizin, sübhü yataqda qarşılayaraq itirdiyiniz vaxta heyfiniz gələcək.
2 . Kitab oxuyun
Əgər siz gün ərzində kitab oxumağa bir saat vaxt ayırsanız, sizi əhatə edən insanların arasında ən ağıllı insan olduğunuzu kəşf edəcəksiniz. Siz suallara daha tez cavab tapacaqsanız, insanlara sizinlə ünsiyyət qurmaq xoş olacaq. Mark Tven: “ Yaxşı kitablar oxumayan insan, oxumağı bacarmayan insandan fərqlənmir”.
3 . Sadələşdirmək bacarığı
Sadələşdirmək lazımsız və faydasız olan hər şeyi aradan qaldırmaq deməkdir. Bu bacarığa sahib olduqda insanın yaddaşı və hissləri təmizlənir, daha az əsəb keçirir. Sizin həyatınız nə qədər sadə olsa, bir o qədər siz ondan zövq ala biləcksiniz.
4 . Yavaşlama
Daimi stres və xaos vəziyyətində həyatdan zövq almaq mümkün deyil. Özünüzə vaxt ayırın, daxili aləminizin və özünüzün səsinə qulaq asın. Sizin üçün əhəmiyyətli olan hər bir şeyə diqqət yetirin. Həyat tempinizin sürətini azaldın. O zaman siz özünüzlə harmoniyada yaşaya biləcəksiniz.
5 . Məşq edin
Müntəzəm fəallıq sağlamlığa xeyirdir. İdman ilə yalnız idman zallarında deyil, həmçinin ev şəraitlərində də məşğul olmaq olar.
6 . Gündəlik təcrübə
İnsan təcrübəyə nə qədər çox vaxt ayırırsa, bir o qədər uğur qazanmaq şanslarını artırır. Təcrübəsiz biz istedadımızı ifadə edə bilmərik.
7 . Ətraf mühit
Məhz bu vərdiş sizə uğura gedən yolda yardım edəcək. Özünüzü pozitiv, şən insanlarla əhatə edin.
8 . Təşəkkür gündəliyi tutun
Bu vərdiş möcüzələr törədir. Sahib olduğunuz bütün imkanlara görə təşəkkür edin və daha yaxşı imkanlar əldə etməyə çalışın.
9 . Əzmli olun
Edisson elektrik lampasını icad etməmişdən əvvəl 10 000 dəfə uğursuz cəhdə yol vermişdi. Uolt Disney Disneylendi yaratmaq üçün 303 müxtəlif bankdan rədd cavabı almışdı.
Əgər siz nəyəsə nail olmaq istəyirsinizsə, heç vaxt təslim olmayın, daim mübarizə aparın.
Müəllif : Nərmin Müşfiqzadə