Latın dili (48-ci dərs)

Sifətin dərəcələrinin təsviri üsulla yaranması latın dilinin əsas xüsusiyyətlərindən biridir. I və II növ hallanmaya aid olan,kökü “e” və “i” saitlərilə bitən sifətlərin dərəcələri təsviri üsulla yaranır.Yəni bu halda sifət olduğu kimi qalır,sifətin müqayisə dərəcəsi “magis” – daha çox, üstünlük dərəcəsi isə “maxime” – ən çox sözləri vasitəsilə düzəlir. Məsələn:

İdoneus,a,us  –  rahat

magis idoneus  –  daha rahat

maxime idoneus  –  çox rahat

Dubius,a,um  –  şübhəli

magis dubius  –  daha şübhəli

maxime dubius  –  çox şübhəli

İfadələr:

Post festum  –  Bayramdan sonra,daha doğrusu çox gec

Poena corporalis  –  Bədən cəzası

Poena gravis  –  Ağır cəza

Poena levis  –  Yüngül cəza

Portio legitima  –  Varisin qanuni payı

Postea  –  Məhkəmə prosesinin gedişi barədə rəsmi ərizə

Possessio bona fide  –  Tamhüquqlu sahib olmaq

Possessio bonorum  –  Malın üzərində sahiblik etmək

Possessio civilis  –  Mülkiyyətin sahibi olmaq arzusu

Post factum  –  Hadisə və ya iş baş verdikdən sonra

Post hoc,non est hoc  –  Bundan sonra, bunun ardınca

Post scriptum  –  Yazılıb qurtarmış və imzalanmış məktubun axırında edilən qeyd (adətən R.S hərflərlə işarə olunur)

Praxis iudicium est interpres legum  –  Məhkəmə təcrübəsi bütün qanunların şərhi deməkdir

Praesumptio iuris  –  Faktın hüquqi cəhətcə qəbul edilməsi o vaxta qədər davam edir ki,bunun əksinə olan sübut meydana gəlsin

Primum agens  –  Həlledici qüvvə

Privatum commodum publico cedit  –  Şəxsi maraq ictimai marağı üstələyir

Prima facies  –  İlk baxışdan,əks tərəfin sübutu olmayan halda

Primus inter pares  –  Bərabər olanlar arasında birinci olan adam,əşya və s. (Avqust imperator olanadək onun titulu belə olub)

Principium identitatis  –  Eyniyyət qanunu

Principium inquisitionis  –  Təhqiqatın əvvəli

Principium negationis  –  Etirazın əvvəli

Principium positionis  –  Təsdiq etmənin əvvəli