Koreyaca Dərsləri-İndiki Zaman(Dərs 5)

İndiki Zaman(현재 시제)-Dərsin müəllifi Ayşən Hacıyeva

Koreya dilində hər hansı bir feli indiki zamanda istifadə etmək üçün felin kökünə aşağıdakı əlavaləri artırmaq lazımdır. 1. 아요 [a-yo] 2. 어요 [o-yo] 3. 여요 [yo-yo] Bu əlavələrin fellərlə istifadəsinə baxaq:

1. Əgər fel kökünün son saiti ㅏ[a] və ya ㅗ [o] isə, 아요 [a-yo];

2. İndiki zaman Koreya dilində hər hansı bir feli indiki zamanda istifadə etmək üçün felin kökünə aşağıdakı əlavaləri artırmaq lazımdır.

1. 아요 [a-yo] 2. 어요 [o-yo] 3. 여요 [yo-yo]

Bu əlavələrin fellərlə istifadəsinə baxaq:

1. Əgər fel kökünün son saiti ㅏ[a] və ya ㅗ [o] isə, 아요 [a-yo];
2. Əgər fel kökünün son saiti ㅏ və ㅗ deyil,ㅣ[i], ㅡ [ı], ㅜ [u], ㅓ [o] isə 어요 [o-yo] artırılır.
3. Lakin bir tək 하다 [ha-da] felinin kökü olan 하 [ha] 여요 [yo-yo] əlavəsini qəbul edir.

Nümunələrə diqqət edək:

1. 가다 [qa-da] = getmək Fel kökünün sonundakı 다 [da] hissəciyi atılır və kökünün son saitinə uğun olaraq əlavalər artırıldığını nəzərə alaraq 가 felinin kökünün son saitinə diqqət edirik. Sait ㅏ [a] olduğundan qaydaya uyğun olaraq, 아요 [a-yo] əlavəsi artırılacaq. 가다 = 가 가 + 아요 = 가요 [qa-yo] – gedirəm/ gedirsən/ gedir
2. 먹다 [moq-da] = yemək Fel kökü 먹 [moq], son saiti isə ㅓ [o] olduğu üçün 어요 [o-yo] əlavə edilir. 먹다=먹 먹 + 어요 = 먹어요 [mo-qo-yo] – yeyirəm/ yeyirsən/ yeyir
3. 보다 [bo-da] = görmək, izləmək, baxmaq Fel kökü 보 [bo] -nun son saiti ㅗ [o] olduğu üçün 아요 [a-yo] əlavə edilir. 보다 =보 보 + 아요 = 봐요 [bwa-yo] – görürəm/ izləyirəm/ baxıram Zamanla söylənilməsi və yazılış şəkli 봐요 formasını almışdır.
4. 보이다 [bo-i-da] = görülmək Fel kökü 보이 [bo-i] -nin son saiti ㅣ [i] olmasına görə 어요 [o-yo] artırılır. 보이다 = 보이 보이 + 어요 = 보여요 [bo-yeo-yo] – görülür/ görünür
5. 하다 [ha-da] = etmək Yuxarıda da qeyd etdiyimiz 하다 felinin önünə fərqli sözlər əlavə etməklə fərqli mənalarda istifadə etmək mümkündür. Lakin zaman əlavələri hər zaman 하더 felinin kökünə artırılır. 하다 [ha-da] = 하 [ha] 하 + 여요 = 하여요 [ha-yeo-yo] 하여요 zamanla 해요 [hae-yo] formasına çevrilmişdir. 해요 [hae-yo] – edərəm/ edərsən/ edər