İnsanın dünyada rolu və mövqeyi

Sadəcə bu şəkilə baxaraq insanın dünyada çox deyil bir neçə min ile necə deyişərək bu günki inkşafa çatdığını anlmaq olar. Insanın aliliyini burdan öyrmək münkündür. Ancaq insanın bugünki səviyyəsinə baxsaq hələdə öz imkanlarından tam olaraq istifadə edə bilmədiyini düşünürəm( Şəkilə çox baxmağı məsləhət görmürem, adam lap vahimelenirJ).

Ancaq birşeyi də nəzərə almaq lazımdır ki bu gün təhsilinin, dünya görüşünün, hələ başlanğıcında olan insanlar belə hətta deyrədim orta məktəbə gedən uşaqlar belə həm dünya görüşünə həmdə təhsilini görə beş yüz, min il bundan öncəki insanlardan qat – qat daha savadlıdırlar. Təkcə bu da deyil , bir çoxları deyir ki yeni gələn nəsil daha ağıllı, bacarıqlı və hətta deyərdim bizim uşaqlığımıza görə daha hiperaktivdirlər. Əlbəttə buna insanın təkamülü demək olmaz, ancaq mən belə deyərdimki insan öz imkanlarından artıq az – çox istifadə edə bilir.

Günümüzdəki insanların dünyada rolunu və mövqeyni iki istiqamətdə şərh etmək olar. Hətta bunlara zidd mövqeylər də demək münüdür.

Əvvəlcə gəlin başqa bir istiqamətdən baxaq.Mənim müəllimim belə bir misal çəkir hər dəfə: Dünyadaki insanlar 3 yerə ayrılır. Alim insanlar, homo sapiens – lər və homo sapiens olmayanlar. Alim insanlar haqqında tam olaraq yadımda deyil ( biz çox zaman bu mövzuda homo sapiens – lərdən söhbət etdiyimiz üçün o bir qədər kənarda qalıb).Homo sapinens dedikdə burda əsas məsələ ağıllı, yaradıcı insanlar nəzərdə tutulur. Onlar yeniliklər axtaran və müəyyən yaradıcılıqla məşğul olan insalardı(ən əsasda az yeyən insanlar nəzərdə tutulur:)  ). Ancaq birdə homo sapiens olmayanlar var. Onlar isə heçbir yaradıcılıq qabiliyyətinə malik olmayan və gündəlik həddindən artıq qidalananlardır. Qidalanma üzərindən isə bunu demək olar ki insanın qidalandığı məhsullar ona birbaşa təsir edir. Gündəlik 3,4,5 dəfə və s kimi qidalanmaq insan orqanizminə mənfi təsirlər göstərir. Hətta mən zərərli vərdişləri demirəm( bura kola – dan tutmuş siqaret, spirtli içkilər, burgerlər vs kimi ucsuz bucaqsız məhsulları sayamaq olar, ancaq ən azından nəzarət edə biləcəyimiz qidalara diqqət etməyəimiz mütləqdir ki gələcəkdə yarana biləcək xəstəliklərin önünə keçmiş olaq).

Məllimimin bu fikirləri ilə razı oıduğum üçün bu fikirləri yazdım. Öz mövqeyimi essenin başlanğıcında yazmışdım.İndi isə açıqlama verim.

İnsanları iki yerə ayırdım. Dünyanı xilas etməyə çalışan və onu növbəti fəlakətlərə sürütləyənlər. Bir çox insanlar yalnız özlərini və qazanacaqları gəlirlər düşünərək  təbiətə inanılmaz zərbə endirlər. İqlim dəyişikliyi, həddindən artıq atmosferə buraxılan qazlar, kütləvi şəkildə ağacların qırılması zəncirvari olaraq birbaşa sonda ən mənfi təsirini elə insana göstərir.

İnsan dünyanın ən ali varlığı hesab olunsada mən bunu belə qəbul etməzdim. Çünki dünyada mövcud olan digər bütün növ heyvanların heçbiri dünyanın məhv olması üçün çalışmırlar. Biz artıq uzun müddət sonra dünyanın antropogen təsirlərdən dağıla biləcəyini bilirik. Ona görə də artıq başqa planet axdarışındayıq. Əlbəttə yaşanıla biləcəyimiz planet axtarışı təkcə bu səbəbə axtarılmır ancaq bu da əsas səbələrdən biridir.

İnsan əslində çox ali varlıqdı. Ancaq özü hələdə bunu dərk edə bilmir. Təkcə insanın bədən quruluşunu götürsək mexanizimin nəqədər möhətşəm olduğu aydın görünər. İnsanın elmi inkşafı onun nəinki dünyaya hakim olmasına ( burda dünyanı çapıb talmaq yox, dahada gücləndirmək nəzərdə tuturam) hətta qalaktikamızın, qonşu qalaktikaların və kayinatın mükəmməl sirlərinə çata bilər. Dünyada buqədər xaosun, anarxiyanın olmasına baxmayaraq elmi güclü inkafdadır.

Hərdən dünyada insanlar arasındaki uçurumu görəndə gözlərimə inana bilmirəm. Bugün insanlığın əsas problemləri – aclıq, susuzluq və xəstləliklər hesab olunur. Ancaq yaxın gələcəkdə bu prabelemlər elmi inkşafla tamamiylə arxiv olacaq. Bu bəlkədə bizim dövrümüzə təsadüf edilə bilər ki bu sahədə də artıq alimlərin yeni kəşfləri mövcududur  ( bununla bağlıda ayrıca bir məqalə yazmağı planlaşdırıram)  . Ancaq bunlar ( aclıq və susuzluq) nədənsə mənə daha cüzi prablemlər kimi gəlir. Çünki bunların həll yolu əslində çox asandır.Son dövrlərdə artıq xəstəliklərində müalicə üsullarının tapılması gələcəkdə artıq xəstəliklərə dayanıqlı, həttə nəyinki xəstəliklərə insanı zəyiflədən birçox problemlərə davamlı,uzunömrlü və adi təsirlərdən məhv olmayacaq insan genomu yəni güclü insan yaradıla bilər. Və bu zaman artıq biz ali canlı olduğumuzu deyə bilərik.Hərbirimizin təbiətə vurduğu çox kiçik zərər belə bütövlükdə bir yerə yığılaraq təbiətə bərpaolunmayacaq təsir göstərir ki buda insan irqinin gələcəyinə çox güclü zərbədi.

Dünyanın ən təhlükəli heyvanları ( Heçkəs yalnış anlamsın insanda heyvanların bir növü hesab olunur və bunu mən demirem)

Müəllif : Hüseyn Habiloğlu,SDU 3-cü kurs Bioloq,Türk Dünyası Kürşad Dərnəyi Yönətim Qurulu üzvü.