KOR ADAM (Kate Chopin)

        Bir əlində balaca qırmızı qutu daşıyan kişi küçə ilə üzüaşağı aram-aram addımlayırdı. Onun köhnə papağı və rəngi solmuş əlbisəsi sanki yağış üstünə döyəcləmiş və günəşin qızmar şüaları dəfələrlə onları elə kişinin üstündəcə qurutmuş kimi görüntü verirdi. O, yaşlı deyildi, amma çox zəif görünürdü; və o, günün altında, suluqlar yaranmış asfalt səkidə dolaşırdı. Küçənin əks tərəfində bir çox nazik və xoş kölgələr yaradan ağaclar var idi; digər bütün insanlar bu tərəfdən hərəkə edirdi. Amma kişi bunu bilmirdi, çünki o kor idi, və üstəlik də axmaq…
Qırmızı qutuda satmağa çalşdığı qələmlər var idi. O, heç bir əsadan istifadə etmir, ayaqlarını divarların kənarı ilə sürüyərək, və ya əlini dəmir barmaqlıqlara keçirərək yolu tapmağa çalışırdı. Binanın pilləkənlərinə çatdıqda, o çıxmağa başlayırdı. Bəzən çətinliklə mənzil başına çatanda elektrik zəglərini tapa bilmirdi, bundan sonra o səbrlə pilləkənləri enib yoluna davam edirdi. Bəzi dəmir qapılar sahibləri istirahətdə, uzaqda olduqları üçün bağlı olurdu və o, onları açmaq üçün böyük vaxt sərf edərdi. Bu, hər zaman onun ixtiyarında idi.
Zaman-zaman o, elektrik zənglərini tapmağa müvəffəq olurdu: bu zaman isə ev sahibi və ya xidmətçisinin ya qələmə ehtiyacları olmurdu, ya da ev sahibəsini bu xırda bir şey üçün narahat etmək istəmirdilər.
Kişi belə hallarda oradan uzaqlaşır və daha da uzaqlara gedərdi, lakin heçnə sata bilməzdi. Bu səhər, həmin kişinin ondan asılı vəziyyətdə qalmağından bezən bir adam əlinə qələm dolu bu qutunu verərək onu özündən uzaqlaşdırmışdı. Aclıq, iliyinə qədər işləyən aclıq, getdikcə daha da çox hiss edilir, yandırıcı susuzluq ona işgəncə edirdi. Göydən sanki od yağırdı. O, çox qalın – köynəyinin üstündən jaket və palto geyinmişdi. Düzdür, bunları çıxarıb qoluna keçirə, ya da tamamilə çıxarıb ata bilərdi; amma o, bunu ağlının ucundan belə keçirmirdi. Eyvandan onu görən mərhəmətli qadının ona yazığı gəlirdi, onun kölgəliyə keçməsini istəyirdi.
Kişi həyəcanla oyun oynayan uşaqların səsi ilə sədalanan bir küçəyə gəlib çatdı. Əlindəki qutunun rəngi uşaqların diqqətini çəkmişdi və onlara qutunun içindəkilər çox maraqlı idi. Uşaqlardan biri kişinin əlindən qutunu qapmağa çalışdı. Özünü qorumaq və ayaqda durmaq refleksi ilə o müqavimət göstərdi və uşaqlara qışqırmağa başladı. Polis bu izdihamı gördü və əsas səbəbkarın bu kişi olduğunu düşünüb şiddətlə kişinin yaxasından yapışdı; lakin onun kor olduğunun fərqinə vardıqdan sonra, onu vurmaqdan olduqca ehtiyat etdi və onu yola saldı. O, yenə günün altında yoluna davam etirdi…
Məqsədsiz, boş-boş gəzişdiyi zaman o, böyük elektrik maşınlarının gurultusu, dəhşətli siqnal səslərinin cingildəməsi və zərbələri ilə sanki ayaqları altındakı torpağı titrətdiyi bir küçəyə daxil oldu. Yolu keçməyə başladı.
Sonra nəsə baş verdi –buna şahid olan qadınların huşunu itirməyinə, güclü kişilərin belə bunu gördüklərində zəif və halsız düşmələlərinə səbəb olan dəhşətli bir şey. Maşınistin dodaqlarının rəngi üzü kimi bozumtul və solğun idi; o, əyləci saxlamaq üçün etdiyi cəhddən sonra çaşbaş qalmış və titrəyirdi.
İzdiham bele birdən birə necə yarana bilərdi, sanki sehrlə?! Oğlanlar qaçır, kişilər və qadınlar xəstəni daha aydın görə bilmək üçün maşınlarının pəncərəsindən boylanır; həkimlər Tanrı tərəfindən idarə olunurmuş kimi tələsik onu arabaya uzandırırdılar.
Və adamların əksəriyyəti cəsədin şəhərin ən zəngin, qürurlu və ən nüfuzlu adamı olduğunu anladıqda dəhşət daha da artdi, o ele bir insan idi ki, öz uzaqgörənliyi,ehtiyyatlılığı ilə tanınırdı.Belə qorxunc ölümonu caynağına necə keçirə bildi?!O, işdən evə tələsirdi, çünki 1-2 saata Atlantika sahilindəki bağ evinə gedən ailəsinə qoşulmağa geçikirdi. Tələsdiyindən o qarşı tərəfdən gələn maşının fərqinə varmadı və sonra bu üzücü hadisə baş verdi.
Kor kişi bütün bu səs-küyün, qarışıqlığın səbəbini anlaya bilmirdi. O, küçəni keçərək günün altında ayaqlarını daşlara sürüyərək, büdrəyə-büdrəyə yoluna davam edirdi.

Tərcümə etdi: Bayramova Aysel