Get more stuff like this
Subscribe to our mailing list and get interesting stuff and updates to your email inbox.
Thank you for subscribing.
Something went wrong.
Gözəllik məfhumu hər bir xalqın etnoqrafiyasında öz izahını fərqli şəkildə tapmşdır.Xalqımızın gözəllik anlayışı təmizlik,saflıq kimi ülvi dəyərlərə söykənməkdədir.Xalqımız da bu dəyərlərin bariz nümunəsini öz etnoqrafiyasında yaşatmağı bacarmış və öz həyat tərzlərində,geyimlərində bunu əyani şəkildə sübut etmişlər..
Təsadüfi deyil ki,milli geyimlərimiz içərisində haqqında çox danışılan və bir çox Azərbaycan qadınının seçimi olan kələğayılar xüsusi önəm kəsb edir.Bir neçə gün öncə Azərbaycan Xalça Muzeyində kələğayı ilə bağlı sərgidə iştirak edərək bu milli sərvətimiz haqqında daha geniş məlumatlar əldə etməyi bacardım.Bələdçi Təranə xanımın kələğayı haqqda etdiyi söhbətdən məlum olur ki,yurdumuzun hər bölgəsinin özünəməxsus kələğayı növü vardır və bunun sayəsində kələğayıya baxan kimi onun hansı bölgədə hazırlandığı dərhal bəlli olurmuş.İpək parçadan hazırlanan bu kələğayıların üzərində müxtəlif forma və ölçüdə bəzəklər həkk edilmişdir ki,bu da örpəyin gözəlliyinə daha da gözəllik qatmışdır..Xüsusilə buta elementləri ilə bəzədilən kələğayıların rənglərinə görə də anlamları fərqli olurmu.Belə ki,qırmızı kələğayı bayram əhval ruhiyyəsini,qara kələğayı hüzrü və s.ifadə edirmiş..
Ən çox İsmayıllının Basqal bölgəsində,Şəki şəhərində,Şirvan zonasında hazırlanan kələğayının etimologiyasına diqqət edək. Qədim zamanlarda təqdis adətlərindən (Hər bir xalqın,etnik toplumun adəti.Cəmiyyət arasında söz sahibi olmaq üçün,igid adını qazanmaq üçün həyata keçirilən mərasim.) biri də buğa (kəl) ilə döyüşmək imiş.Əyər döyüşən şəxs qalib gələrdisə buğanın(kəlin) ayağına ipəkdən hazırlanan parça bağlanarmış.Məhz bu səbəbdən də kələğayı (kəl ayağı) bu cür adlandırılmışdır..
Milli örtüyümüz ölkəmizdə yaşayan və yerli əhali ilə sıx təmasda olan xalqların da etnoqrafiyasına təsirsiz ötüşməmişdir.Belə ki,Azərbaycan ərazisində yaşayan yəhudi xanımları da özlərinəməxsus kələğayı növü işləyib hazırlamışlar.Onların kələğayıları qəhvəyi rəngli olmaqla kənarları narıncı rəngli butalarla işlənmişdir.Butaları isə dairəvi naxışlar əhatə etmişdir.Göründüyü kimi yəhudi xanımını da kələğayısının fərqliliyindən tanımaq olurmuş.
Sevindirici haldır ki,kələğayımızın UNESCO-nun qeyri-maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ siyahısına daxil edilmişdir.Bu gün xüsusilə bu sahədə mühüm işlər həyata keçirilir.Xalçaçı-rəssamlar öz əsərlərində qədim irsimiz olan kələğayının gənc nəslə tanıdılıb sevdirilməsi yolunda uğurlu sərgilərə imza atırlar..